واقعاً ترکیه در این چند وقت اخیر بیعقلی کرد. اول که هواپیمای روسیه رو سرنگون کرد که به نظر من واقعا خنجر از پشت بود- پوتین خود در دیدار با رهبری اذعان کرده بود روسیه هیچگاه به شرکای خود از پشت خنجر نمیزند و اینبار خودش از پشت خنجر خورد که به یاد داشته باشد خنجر از پشت زدن چه دردی دارد- دوم اینکه بدون اجازه عراق نیروی نظامی خود را وارد این کشور کرد. در این رابطه ذکر چند نکته خالی از فایده نیست:
1- در سیاست خارجی یکی از اصول مهم وارد تنش نشدن با همسایگان است. چون اگر تنشهای خود را با همسایگان کم نکنیم نه تنها مشکلات کشور تمامی ندارد بلکه از طرف نزدیک ترین کشورهای همسایه نیز در امان نیستیم. بنابراین عاقلانهترین کار در سیاست خارجی دوست و رفیق بودن با همسایه ها است. اما ترکیه در این ماجراها نشان داد که زیاد پایبند این اصل در سیاست خارجی نیست و دلش نمیخواهد با همسایگانش ارتباط خوب و صحیحی داشته باشد.
2- ترکیه به نظر من فکر میکند که وقتی عضو ناتو باشد دیگر از همه لحاظ به خصوص نظامی در امان است. این فکر واقعاً احمقانه است زیرا یک کشور هرچه قدر هم از طرف دیگر کشورها حمایت شود تا وقتی خود نتواند از کشورش دفاع کند بی عقلی است که دل به حمایت بقیه ببندد. زیرا هر کشوری دنبال منافع خودش است.
3- یکی دیگر از اصول سیاست خارجی رویه یکسان داشتن در برخورد با مسائل است. مثلاً ایران را در نظر بگیرید. ایران در این سی سال و در همه دولتها گفته است اسرائیل باید نابود شود یا اینکه تا وقتی آمریکا دست از سیاستهای خود برندارد ایران هیچ ارتباطی با آن نخواهد داشت یا اینکه در همه حال از حزبالله و یا بقیه گروهها و مردمی که در راه استقلال و در مبارزه با استکبار بودهاند دفاع کرده است یا اینکه همش گفته است مردم هر کشوری تنها باید آینده خود را انتخاب کنند و بقیه حق دخالت در امور کشورهای دیگر را ندارند. حال، ترکیه را ببینید: در زمانی با اسرائیل دشمنی میکند، در جایی همنوا با اسرائیل با دولت قانونی سوریه میجنگد و از تروریستها دفاع میکند. در زمانی به ایران میآید و اعلام آمادگی برای ارتباط هرچه بیشتر اقتصادی و سیاسی میکند در مقابل؛ در زمانی دیگر ایران را تهدید میکند. اینها یعنی آشفتگی در سیاست خارجی و این راه جز بی اعتمادی هرچه بیشتر کشورها به ترکیه نتیجهای دربر نخواهد داشت.
به نظرم ترکیه باید صبورتر و عاقلانهتر رفتار کند تا بتواند اعتماد دیگر افراد و کشورها را جلب نماید ولی فکر نکنم بتواند.